Chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng thấp còi là điều mà các bậc làm cha làm mẹ luôn cố gắng mỗi ngày khi con bị suy dinh dưỡng.

Khi trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi, ngoài việc tìm mọi cách để khắc phục tình trạng này thì bố mẹ cũng cần phải có phương pháp chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng thấp còi, các biểu hiện và giai đoạn phát triển của trẻ để từ đó có những giải pháp tốt nhất cho bé.

1. Biểu hiện của trẻ bị suy dinh dưỡng

Hầu hết trẻ bị suy dinh dưỡng đều có các biểu hiện khá rõ như cân nặng sụt giảm nhanh, chậm phát triển, sức đề kháng yếu nên thường mắc nhiều chứng bệnh. Trẻ từ giai đoạn sơ sinh đến 5 tuổi thường tăng cân nhanh. Trẻ suy dinh dưỡng thường không tăng cân, thậm chí là sụt cân nhanh chóng. Khả năng ăn uống suy giảm, biếng ăn, rối loạn tiêu hóa…

2. Nguy cơ trẻ bị suy dinh dưỡng

Giai đoạn bào thai: Nếu trẻ bị SDD bào thai hoặc sinh non tháng, nhẹ cân, chiều dài thấp thì nguy cơ SDD thấp còi cao.

Giai đoạn trẻ dưới 2 tuổi: chiều dài lúc trẻ 2 tuổi bằng ½ chiều cao lúc trẻ trưởng thành, vì vậy, cách nuôi trẻ dưới 2 tuổi là vô cùng quan trọng.

Giai đoạn tuổi tiền dậy thì và dậy thì: Đây là giai đoạn phát triển chiều cao rất tốt với trẻ gái từ 10-13 tuổi, 13-17 tuổi ở trẻ trai. Sau giai đoạn dậy thì, trẻ sẽ rất khó có thể phát triển chiều cao được nhiều nữa, tức là khi trẻ gái sau khi xuất hiện hành kinh, trẻ trai sau 17 tuổi.

3. Giải pháp trong cải thiện cho trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi

Viện Dinh dưỡng Quốc gia đã đưa ra một số giải pháp để chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng theo từng giai đoạn như sau:

Đối với trẻ dưới 2 tuổi: từ tháng thứ 7 trở đi, cùng với sữa mẹ cần cho trẻ ăn thêm thức ăn bổ sung, số bữa ăn hàng ngày tùy theo tháng tuổi của bé. Trẻ từ 1-2 tuổi ngoài bú mẹ cần ăn thêm 4 bữa/ ngày. Mỗi ngày uống 400-500ml sữa.

Giai đoạn tiền dậy thì và dậy thì: Nhu cầu dinh dưỡng cho lứa tuổi này trước hết là vấn đề năng lượng, nhu cầu này tùy theo giới tính, độ tuổi.

Để đáp ứng được nhu cầu năng lượng, trẻ cần ăn 3 bữa/ngày, ăn đủ no và đủ chất dinh dưỡng. Nhóm chất dinh dưỡng giúp cải thiện cân nặng và chiều cao của trẻ bao gồm:

Chất đạm: Protein rất cần thiết để phát triển về chiều cao và cân nặng vì chất đạm giúp tạo nên cấu trúc của tế bào, tạo nên các nội tiết tố (hormon) và đáp ứng khả năng miễn dịch cơ thể. Nguồn protein động vật cung cấp cho bữa ăn từ thịt, cá, trứng, sữa, tôm, cua… Nguồn protein thực vật từ đậu đỗ, vừng, lạc… Năng lượng từ protein cung cấp trong khẩu phần chiếm 13-20%.

Chất béo: Là nguồn cung cấp năng lượng, giúp hòa tan và hấp thu các loại vitamin tan trong dầu: vitamin A, E, D, K. Năng lượng do lipid cung cấp trong khẩu phần chiếm khoảng 20-30%.

Chất sắt: Nhu cầu sắt hàng ngày được đáp ứng thông qua chế độ ăn giàu chất sắt có giá trị sinh học cao. Nhu cầu sắt là 11-17mg/ngày/nam và 11-29mg/ngày/nữ. Thức ăn giàu sắt có nguồn gốc từ động vật như thịt bò, tiết bò, trứng gà, trứng vịt, tim lợn, gan gà…

Canxi: Rất cần cho lứa tuổi dậy thì vì tốc độ tăng trưởng chiều cao rất nhanh, nhu cầu canxi nhiều là 1000mg/ngày. Canxi cùng với phospho để duy trì và hình thành bộ xương, răng vững chắc.

Vitamin A: rất cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển bình tường, làm tăng khả năng miễn dịch, giảm tỷ lệ nhiễm trùng và tử vong, vitamin A có nhiều trong thức ăn động vật như gan, trứng, sữa… thức ăn thực vật là rau xanh, gấc, quả màu vàng.

Vitamin C: Giúp hấp thu và sử dụng sắt, canxi và axit folic. Vitamin C có chức năng chống dị ứng, tăng khả năng miễn dịch, kích thích tạo dịch mật, bảo vệ thành mạch. Vitamin C có nhiều trong các loại rau xanh, quả chín. Nhu cầu vitamin ở tuổi vị thành niên là 95mg/ngày.

Ngoài một phương pháp chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng hợp lý thì việc sớm phát hiện và nhận biết trẻ bị suy dinh dưỡng sớm sẽ giúp các bậc phụ huynh dễ dàng hơn trong việc chăm sóc bé, giúp trẻ được phát triển một cách toàn diện hơn.